Muzej “Rimski municipij”

Rimski muzej “Municipium Malvesiatium” u Skelanima

Arheološki tim predvođen profesorom Mirkom Babićem iz Bijeljine otkrio je u Skelanima kod Srebrenice, na lokalitetu sadašnjeg zadružnog doma i crkve, kompletnu prostoriju rimske upravne zgrade-bazilike urbane površine oko 30 metara kvadratnih, što je jedna od najvećih sačuvanih mozaičkih površina u RS. Bazilika je nađena na dubini od 90 centimetara i potvrđeno je da potiče iz 4. vijeka prije nove ere.

Kada su sredinom oktobra 2008. godine u Skelanima kod Srebrenice pronađeni ostaci zgrade rimskog naselja, dva fragmenta mozaika gradske vijećnice, nije bilo kraja sreći arheologa i arhitekata angažovanih na ovom lokalitetu. Rukovodeći sa podacima arheologa iz Trebinja, Gradiške, Beograda i Podgorice, arheološki tim je istraživanje započeo tragajući za ornamentima iz 3. i 2. vijeka nove ere, na lokalitetu gdje je bila rimska carina za prevoz rude iz Gradine kod Sasa.

„U tom periodu na širem području Skelana bila je velika rimska kolonija. Međutim, našli smo ovu baziliku, koja je od ogromne kulturne vrijednosti za ovaj kraj i Republiku Srpsku„-objasnio je Babić. On kaže da se ostaci rimske arhitekture iz 3. i 2. vijeka prije nove ere po svoj prilici nalaze na većoj dubini. Prema riječima profesora Babića, posljednja iskopavanja na ovom lokalitetu obavljena su prije 115 godina.

„Još u vrijeme austrougarske počela su istraživanja za ostacima municipijuma, što je skraćenica za rimsko pleme, provinciju, koja obuhvata prostor od Užica do Srebrenice i Rogatice, odnosno dio srednjeg Podrinja„-rekao je Babić. On je dodao da je ovaj lokalitet poznat i po tome što je na njemu koncentrisano pet antičkih hramova, dvije kasnoantičke bazilike ili ranohrišćanske crkve, oko 80 raznih fragmenata, natpisa ili skulptura.

Dikretorica Narodne biblioteke i muzeja u Srebrenici, Nada Jovanović, izrazila je veliko zadovoljstvo zbog ovog značajnog otkrića. „Može se reći da smo imali sreće da nakon tri-četiri dana radova na tom lokalitetu, ukazalo nešto za čime se traga godinama i u šta nikada ne možete biti sigurni da ćete naći. Iako u literaturi stoji da je Municipijum iz 1. ili 2. vijeka, arheolozi tvrde da bazilike koje su pronašli potiču iz 4. vijeka nove ere „-istakla je Nada Jovanović, direktorica Narodne biblioteke u Srebrenici.

„Lokalitet je posljednjih godina na različite načine intepretiran, ali nikada nije zvanično, arheološki istraživan. Očekujemo da ćemo naći ostatke rimske arhitekture antičkih hramova, pokretnih spomenika kulture i sve što je zanimljivo za buduća vremena i turiste„-naglasio je profesor Babić.